Feit of fabel? Vitamine D is een vitamine.
Fabel, vitamine D is namelijk een hormoon. En een belangrijke ook. Voor botten, spieren en het hart. Voor eigenlijk het hele lichaam is het cruciaal dat er genoeg van wordt aangemaakt. Maar waarom, en waarom specifiek op latere leeftijd? In dit gezondheidsdossier belichten we vitamine D en vertellen we waarom ‘ie onmisbaar is voor onze gezondheid.
Wat is vitamine D?
Vitamine D is een in lichaamsvet oplosbaar hormoon. Het zorgt ervoor dat calcium en fosfaat - twee mineralen die niet zelf door het lichaam worden aangemaakt - uit voeding door het lichaam worden opgenomen. We maken vitamine D zelf aan met behulp van ultraviolette straling, oftewel zonlicht. Zo wordt cholesterol opgeslagen in de huid, en vervolgens in de lever en de nier omgezet in een actieve stof die aan het werk gaat. Vitamine D zit ook in vette vis, zoals paling en makreel. Bovendien wordt het toegevoegd aan halvarine en margarine, waardoor we het bij het bereiden van een boterham of het bakken en braden van vlees of vis in gematigde hoeveelheid binnenkrijgen.
Waar heb je vitamine D voor nodig?
Voor de spieren, botten, het gebit en de afweer: vitamine D draagt bij aan het behoud van een gezond lichaam. Calcium en fosfaat zijn mineralen die hard nodig zijn voor de opbouw en het behoud van botten en spieren. Wist u bijvoorbeeld dat het lichaam uit ongeveer 1 kg calcium bestaat? Om die hoeveelheid te onderhouden, en het afweersysteem sterk te houden, is het van belang dat er voldoende vitamine D in het lichaam wordt opgenomen én aan het werk gaat.
Gevolgen van een tekort
Een vitamine D-tekort kent verschillende symptomen:
- Vermoeidheid, of een tekort aan energie
- Bloedend tandvlees
- Spier- of gewrichtspijn
- Lusteloosheid
- Angstaanvallen
Bovenstaande symptomen hoeven niet direct het gevolg te zijn van een tekort, en kunnen ook met iets anders te maken hebben. Een tekort kan enkel en alleen worden aangetoond door bloedonderzoek.
Waarom meer vitamine D nodig op latere leeftijd?
Inmiddels is het duidelijk: het lichaam heeft vitamine D nodig. Maar er zijn zogenoemde risicogroepen die extra alert moeten zijn op de hoeveelheid inname van de vitamine. Zwangere vrouwen, of mensen met een donkere huidskleur. Maar ook ouderen, waarvan de huid verjaart en in een andere mate functioneert dan op jonge(re) leeftijd. In combinatie met weinig zonlicht door bijvoorbeeld de tijd van het jaar (winter) of het feit dat we in Nederland minder zonuren hebben, kan dit leiden tot een vitamine D-tekort. En juist ouderen hebben veel baat bij vitamine D, omdat dit de spieren soepel houdt en gewrichtspijn kan voorkomen.
Hoeveel vitamine D heb ik nodig?
Volgens de Journal of Nutritional Science (Cambridge University) is een inname van 10 tot 20 microgram vitamine D per dag voldoende. Voor de beeldvorming: in een stukje haring van 100 gram zit al zo’n 17 microgram vitamine D. Nuttig met enige regelmaat de juiste vetten om de goede dosis vitamine D te behouden. En vergeet niet: ga naar buiten op het moment dat de zon schijnt! Uiteraard voorzien van de juiste bescherming. Met een wandeling van 15 minuten op een lente- of zomerdag slaat uw lichaam een voorraad op, zodat het de herfst en winter goed voorbereid in gaat.
Let wel: bovenstaande is de algemene aanbevolen hoeveelheid vitamine D. Per persoon is dit verschillend en hangt de juiste hoeveelheid af van leeftijd, levensstijl en etnische achtergrond. Laat u altijd adviseren door een arts voordat u iets wijzigt in uw eet- en/of leefpatroon, bijvoorbeeld de inname van supplementen.
Vermoedt u een vitamine D-tekort?
Neem altijd contact op met de huisarts als u last heeft van lusteloosheid of slappe spieren. Dit kan een gevolg zijn van een vitamine D-tekort, maar kan ook een andere oorzaak hebben. Misschien wordt u doorverwezen naar een diëtist. Bij Omring helpen we u graag met het opstellen van een dieetadvies.
Bronnen: KWF en Zorgwijzer
